کد مطلب:11626 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

راه شناختن مرجع تقليد چيست؟ پس از شناخت چگونه به تكليف عمل كنيم؟

معارف دين را مي شود در دو بخش تقسيم كرد؛ يك بخش كه از آن به اصول دين تعبير مي شود، معارفي است كه تقليد در آن راه ندارد، مثل توحيد، نبوت و معاد.

بخش ديگر معارف كه از آن به فروغ دين ياد مي شود، آن دسته از احكام و قوانين فردي، اجتماعي، سياسي و اقتصادي و ... است كه چارچوب و حكم آن را دين تعيين مي كند. مسلمان، بايد فرصت و علم و توانايي علمي را داشته باشد تا تمامي فروع و دستورهاي ديني را استنباط كند. اما براي اكثر قريب به اتفاق مسلمانان اين فرصت و توانايي وجود ندارد، چون اگر چنين باشد، نظام فردي و اجتماعي معطل مي ماند و مردم از همه امور باز مي مانند. چنان كه نمي شود همه مردم پزشك يا مهندس يا معلم يا كارگر و يا نانوا باشند.

بنابراين بايد از فقيه و مجتهدي كه ده ها سال از عمرش را در اين جهت صرف كرده و به عنوان متخصص مسائل ديني شناخته شده، تقليد و پيروي نمايد.

از آن جا كه در حوزه هاي علميه افراد متعدّدي به اين مقام رسيده اند و مي دانيم همگي از نظر علمي در يك سطح نيستند، بايد از داناترين آنان پيروي كنيم. براي شناختن مجتهد اعلم سه راه وجود دارد:

اوّل: خود انسان اهل علم باشد و بتواند مجتهد اعلم را بشناسد.

دوّم: دو نفر عالِم عادل كه مي توانند مجتهد اعلم را بشناسند و تصديق نمايند؛ البته به شرطي كه دو نفر عالِم عادلِ ديگر با گفته آنان مخالفت ننمايند.

سوّم: عده اي از اهل علم كه مي توانند مجتهد اعلم را تشخيص دهند و از گفته آنان اطمينان حاصل مي شود، مجتهد يا اعلم بودن كسي را تصديق كند.(1)

ممكن است تشخيص اعلم مشكل باشد و چند نفر مجتهد به عنوان مراجع همسطح معرفي شوند.

بعد از رحلت امام خميني و آيت الله اراكي و ...، جامعة مدرّسين حوزة علميه قم و جامعه روحانيت تهران، چند نفر از مراجع تقليد را معرفي نموده اند كه عبارت اند از آيات عظام: خامنه اي، فاضل لنكراني، بهجت، مكارم شيرازي، تبريزي و ... چون نظر متخصصان در مورد اعلميت مراجع فعلي مختلف است و تقريباً در يك سطح قرار دارند، مردم مخيّرند از ميان اين چند نفر، يكي را به عنوان مرجع انتخاب نمايند. پس از انتخاب مرجع تقليد مي توانيد رساله ايشان را تهيه كرده و به دستورهاي آن عمل نماييد.

پي نوشت ها:

1. توضيح المسائل مراجع، جلد اوّل، مسئله 3.